‘Bij WML voel ik niet het politieke plafond dat ik in mijn vorige baan bij de provincie Limburg voelde. In de provinciale wereld moet je vaak schipperen tussen de inhoud en het politieke primaat. Waarin het onmogelijke wel eens mogelijk moest worden gemaakt, of omgekeerd. Hier staat de inhoud centraal. Ik trof bij WML een bevlogen organisatie aan vol vriendelijke mensen, die met veel trots, passie en vakmanschap hun werk doen. De drinkwatersector vertegenwoordigt een boeiende wereld met veel dynamiek en uitdagingen voor de toekomst. Een wereld waarin je je maatschappelijke betrokkenheid goed kwijt kunt.’

‘Nee, ook in 2019 is er geen acuut probleem geweest. Maar de onzekerheid over de toekomst neemt duidelijk toe. We weten niet hoe de klimaatverandering precies uitpakt en wat dat betekent voor enerzijds de watervraag en anderzijds de kwantiteit van de drinkwaterbronnen. Als door neerslagtekorten zoals die van de laatste jaren de grondwaterstanden blijven verlagen, krijgen komende generaties mogelijk te maken met tekorten. Juist omdat er nog veel onzeker is, moeten we nu al, samen met de hele waterketen, nadenken over alternatieven. De klimaatverandering dwingt ons na te denken over de toepassingen van drinkwater. Kan het anders of minder, en hoe dan? Het hoort bij onze maatschappelijke positie om hier kritisch naar te kijken.’

‘De lage waterstand van de Maas in periodes van droogte blijft een probleem. Eventuele verontreinigingen worden minder verdund. Daarnaast duiken er steeds vaker onbekende stoffen op. Eind oktober trof Rijkswaterstaat in de Maas bij Eijsden een te hoge concentratie prosulfocarb aan, een bestrijdingsmiddel in de landbouw. Pas op 23 november was de concentratie voldoende gedaald en konden we weer Maaswater inlaten in ons voorraadbekken De Lange Vlieter. Dat was twee dagen voordat we het bekken niet meer konden gebruiken vanwege een te lage waterstand en hadden moeten overschakelen op winning uit diep grondwater. De bron van de vervuiling bleek uiteindelijk te liggen bij een dumping van de stof in de Maas in Wallonië, waar minder strenge normen gelden voor prosulfocarb in het water. We zijn daarover in gesprek gegaan met de verantwoordelijke Waalse instanties. Zeven miljoen mensen zijn voor hun drinkwater afhankelijk van de Maas, waarvan drie miljoen in Nederland en vier miljoen in België. Er is dus sprake van een gezamenlijk belang om de vervuiler op te sporen en te handhaven. Dat gezamenlijk belang zoeken wij graag op. Samenwerken over de landsgrenzen is zeer de moeite waard, maar door onder meer de verschillen in normstelling wel lastiger.’

‘WML ziet uit naar een nieuwe vergunning en hoe sneller die er is, hoe beter. WML heeft een belang in deze kwestie omdat het afvalwater van Sitech uiteindelijk in de Maas terechtkomt. Een goede ontwikkeling in deze zaak is dat wij als publieke partijen niet meer tegenover elkaar staan. We proberen de zaak met respect voor elkaars belangen te regelen. Het waterschap heeft de oude vergunning met een jaar verlengd tot 1 januari 2021. Wij worden door de verantwoordelijke partijen – Sitech, provincie, Chemelot en waterschap – betrokken bij de voorbereiding van de nieuwe vergunning. Dat past in mijn visie op hoe partijen in de waterketen met elkaar moeten samenwerken. We brengen onze expertise in, maar houden onze eigen rol en verantwoordelijkheid. En van daaruit zullen we straks ook de nieuwe vergunning beoordelen.’

’…dat we onze krachten in de waterketen kunnen bundelen en elkaar opzoeken in concrete gevallen, als een gezamenlijke ontwikkeling, project, belang, innovatie of strategisch vraagstuk daarom vraagt. Sitech is een goed voorbeeld. Chemelot wil de meest duurzame campus van Europa worden. WML denkt graag mee bij de ontwikkeling van een circulaire watervoorziening op Chemelot, waarbij afvalwater wordt opgevangen en ter plekke hergebruikt. Dan kunnen wij op Chemelot misschien minder drinkwater leveren, maar het is in ons belang dat Sitech geen of minder afvalwater loost op het oppervlaktewater. Zo zie je dat veel waterzaken met elkaar samenhangen. Dat onderstreept de noodzaak om op een breed vlak, met de partners in de waterketen, de samenwerking te zoeken.’

‘We realiseren ons dat we mee moeten bewegen met een wereld die verandert. We weten dat we slim moeten opereren in en met de omgeving. We zijn meer gaan investeren in strategisch omgevingsmanagement. Op die manier kunnen we, als gesprekspartner en adviseur, op meer plaatsen onze taak en verantwoordelijkheid pakken: opkomen voor het drinkwaterbelang.
We zijn daarnaast in 2019 doorgegaan met het verduurzamen van onze bedrijfsvoering. Begin maart 2020 is het contract getekend voor de plaatsing van twee eigen windmolens. Bovenal dagen de ontwikkelingen in onze omgeving en de grote opgaven voor de toekomst WML uit om een duidelijke maatschappelijke positie in te nemen.’

‘Steeds meer mensen hebben in de gaten dat goed en voldoende drinkwater niet volkomen vanzelfsprekend is. Klanten en belangenverenigingen in de maatschappij verwachten ook van een drinkwaterbedrijf dat die daarin kleur bekent en zichtbaar is. We willen in 2020, intern en met onze publieke belanghouders, bekijken hoe we dat kunnen vormgeven, waar we onze prioriteiten moeten leggen. Functionaliteit staat daarbij voorop, want WML is en blijft in de eerste plaats natuurlijk een betrouwbare leverancier van hoogwaardig drinkwater. Die kerntaak blijft voorop staan.’

‘We hebben een positief resultaat geboekt van afgerond € 5,9 miljoen, vooral door de hogere afzet van drinkwater in de heetste en droogste periodes van het jaar. We zien in de afgelopen twee jaar duidelijk het effect van klimaatverandering op de drinkwaterbedrijven. Het weer is extremer en onvoorspelbaarder geworden en heeft in toenemende mate invloed gekregen op de drinkwatervraag en uiteindelijk op onze financiële resultaten.

‘WML heeft voor haar taak relatief veel technische voorzieningen nodig, zoals tal van winningen, zuiveringsinstallaties en een zeer uitgebreid leidingnet. Voor een groot deel van deze fysieke assets zijn leningen aangetrokken. In de komende jaren verwachten we nog meer te moeten investeren in deze assets. Ook hiervoor zullen we weer een deel van het benodigde geld moeten lenen en stijgt hierdoor de omvang van onze leningen. De recente verandering in het beleid van de Bank Nederlandse Gemeenten om geen leningen meer te verstrekken aan niet-geborgde organisaties, zoals drinkwaterbedrijven, betekent dat we meer dan gebruikelijk een beroep moeten gaan doen op andere financiers. WML is een prima solvabele organisatie, maar deze ontwikkeling vraagt de komende tijd van ons wel extra aandacht en naar verwachting dus ook bijstellingen in ons financieel beleid. Kunnen we onze omvangrijke en met de saneringsaanpak stijgende investeringsagenda handhaven? Ook het drinkwatertarief komt aan de orde. Dat is in 2020 maar licht gestegen, lager dan de inflatie. Kan dat zo blijven in de komende jaren? Deze mogelijke herijking van onze financiële positie is een uitdaging voor de komende jaren. We willen WML financieel gezond houden en het drinkwatertarief acceptabel en stabiel. Daarom heb ik tijdens de aandeelhoudersvergadering van eind november hier al bij stilgestaan en een waarschuwing geuit.’

‘De eigen bedrijfsvoering is sterk en goed in control. Doordat we veel werken met vastomlijnde processen is WML een robuust bedrijf en dat is voor een drinkwaterbedrijf een prima basis. Tegelijkertijd, ik zei dat al, realiseren we ons dat we mee moeten bewegen met een wereld die verandert. Dat vraagt om flexibiliteit, om een breed scala aan vaardigheden en werkwijzen. Met onze medewerkers gaan we bekijken hoe we hier een goed evenwicht in kunnen bereiken: wel robuust blijven, maar meer ruimte laten. Dat vraagt om een goede wisselwerking tussen verantwoordelijkheid geven en eigen verantwoordelijkheid nemen. Als we extern kleur willen bekennen, moeten we daar intern ook de ruimte voor geven. Afgestemd op wat medewerkers zelf kunnen en willen.’